Mirosław G. Majewski - "Performance"
"Performance" jako powieść transgresyjna
{relacja postspotkaniowa}
11 stycznia 2011r. w Klubie Dyskusji o Książce w Gnieźnie, działającym przy BPMG, doszło do rozłamu. Rozłamu jednomyślnej interpretacji - dodajmy szybko - do którego dochodzi jak zwykle zresztą, gdy książka warta jest uwagi.
Czym jest "Performance"? Dla mnie na pewno powieścią filozoficzną, traktującą (ogólnie rzecz ujmując) o permanentnym, ponad a nawet pozaczasowym poszukiwaniu swego JA. Jest próbą dookreślania owego JA poprzez subiektywną pamięć innych ludzi, następnie konstruowania własnej tożsamości poprzez strzępy własnej pamięci oraz zaprzeczenie temu, co jej nie stanowi.
A zatem powieść o dojrzewaniu? Trzymając się terminologii filozoficznej powiedziałabym, że JA głównego bohatera, Makarego, z pewnością dojrzewa do Platońskiej anamnezy, czyli przypomnienia sobie, kim było, zanim rozbiło się o szyderczą przestrzeń "obcosłowia", którego nie było w stanie pojąć. Im więcej bowiem padało słów na temat osoby Makarego, tym mniej nasz bohater potrafił siebie w sobie rozpoznać. Bo i rozpoznanie własnego ja nie powinno przychodzić poprzez innych ludzi. Uprzedzało o tym już wielu mądrych "w słowie".
Pointując wątek filozoficzny, jestestwo Makarego stało mu się ontycznie najbliższe, jednak ontologicznie najdalsze. Człowiek jest bowiem zawsze sobie najbliższy, jednak zrozumienie tego, kim właściwie jest, wymaga wyjścia poza siebie, spojrzenia na siebie z innej perspektywy. Zewnętrznej. Do tego albo potrzebny jest surrealistyczny kontekst, albo daleko posunięta schizofrenia.
A może jedno i drugie?
Czy Makary zdoła w tej przedziwnej trangresyjnej, oniryczno-surrealistycznej wędrówce w światy ziemskie i pozaziemskie odnaleźć lub skonstruować na nowo swą tożsamość? Czy może, jak w prawdziwej tragedii, będzie już na to za późno?
Odpowiedź oczywiście rzucam - niczym monetę - w wirtualną przestrzeń. Do podniesienia. Na szczęście.
Irmina Kosmala
