Czułe gardło wiersza – Teresa Tomsia

Teresa Tomsia i Łucja Dudzińska przed prezentacją, Księgarnia Arsenał 19 II 2025.E.Toman.JPG

„Mowo nieufna, a miłości pełna, czymże ukoisz / ból utraty – jedynie wzniosłym milczeniem / w proteście, gdyż słowa nienawiści nigdy / nie przejdą przez czułe gardło wiersza” (Dwunastu apostołów z Odessy). Spotkaliśmy się 19 lutego 2025 roku w kameralnym gronie w poznańkiej Księgarni Arsenał, której właściciel Jakub Marciniak wraz z córką Adelą i synem Krzysztofem gościnnie przyjmują poetów, historyków, pisarzy z ich nowymi książkami, aby mogli je zaprezentować czytelnikom przybyłym na wieczory literackie. Niedawno w bydgoskiej Galerii Autorskiej, którą prowadzą artyści Jan Kaja i Jacek Soliński wydali nam dwa tomiki wierszy i właśnie obie książki tam zostały zaprezentowane. Przybliżyłam okoliczności powstania zbioru wierszy Rafała Żebrowskiego Póki myśl krąży, omówiłam główne wątki zawarte w wierszach warszawskiego poety, który jako siostrzeniec Zbigniewa Herberta unikał herbertowskich śladów, jednak można odnaleźć podobnie autoironiczny styl strof poety i historyka, gdy pisze: „Zaprawdę powiadam Wam / nie ma prawa mówić o cenie / kto nie jest gotów jej zapłacić”. Wsłuchiwaliśmy się uważnie w refleksje, jakie poeta nam pozostawił z właściwym sobie poczuciem humoru: „w sumie i tak nieźle / tylko bolą ramiona od ciężkich wioseł / zupełnie jakby mi się miały / wyrżnąć skrzydła”.

Goście spotkania 19 II 2025

Natomiast Łucja Dudzińska, która prowadziła rozmowę, odczytała z wierszy przesłanie mojego tomiku Chłodne strugi o pamięci i przemijaniu, podkreślała ich dialogowy charakter, zainteresowanie inną dykcją. Wieczór przybrał charakter elitarny, przybyli bowiem tylko najbliżsi znajomi wspominanego poety oraz zaprzyjaźnieni z poetkami autorzy, redaktorzy i artyści znani z publikacji oraz audycji Radia Literackiego: Sławomira Sobkowska-Marczyńska, Beata Chabowska, Dorota Bojkowska, Mariusz Grzebalski, Szymon Kantorski, Sławomir Krzyśka, Eugeniusz Toman, Ryszard Zdunek, Filip Ogiński…

Szymon,Teresa,Filip

Dziękuję gospodarzom wieczoru za ciepłą aurę spotkania we wnętrzu wypełnionym książkami, ciszą, obrazami, za wydrukownie plakatów. Księgarnia Arsenał to jedno z nielicznych miejsc, gdzie poezja jest tak serdecznie witana – z przyjemnością tam powracamy. Po spotkaniu słuchaliśmy jeszcze muzyki w klubie jazzowym przy ul. Wronieckiej – remonty na Starym Rynku nareszcie zakończono i znów do późnych godzin rozbrzmiewają głosy turystów, kawiarniane rozmowy, daleko w uliczki niesie się melodia grana przez młodych saksofonistów. Przeczytałam zebranym liryk Tamten zimowy wieczór i pozostawiam czytelnikom „Kuźni Literackiej” puentę wiersza z pozdrowieniami niosącymi nadzieję, że każda wspólna obecność i pochylenie się nad twórczą pracą drugiego uczy nas czegoś nowego, zwłaszcza odczucie braku obecności bliskich osób podpowiada kolejne pytania o sens istnienia w tym samym miejscu i czasie: „Bądźmy uważni, spokojni i prości – jak ptaki, / drzewa i strumienie, jak ci, co kochają, / nie pytając, dlaczego z nimi – // dlaczego jesteśmy”.

Teresa i Eugeniusz, fot. Filip Ogiński

Teresa Tomsia – poetka, eseistka, animatorka kultury. Mieszka w Poznaniu.