Norwegian Wood - Haruki Murakami
"Ku dojrzałości przez samotność"
- NINIEJSZA RECENZJA ZOSTAŁA WYRÓŻNIONA W I KONKURSIE RECENZENCKIM KUŹNI LITERACKIEJ - Offeliada 2010
„Norwegian Wood” to nostalgiczna powieść, zaczynająca się od słów piosenki Beatlesów o tym samym tytule. Autorem jest Haruki Murakami- ceniony japoński pisarz literatury współczesnej, eseista i tłumacz, autor wielu znanych dzieł, min: Tańcz, tańcz, tańcz (1988), Na południe od granicy, na zachód od słońca (1992) oraz Kronika ptaka nakręcacza (1995), które to ugruntowały jego pozycję na rynku literackim oraz uczyniły go poważanym twórcą.
Powieść „Norwegian Wood” została wydana w Japonii pod koniec roku 1989 i niemal natychmiast stała się bestsellerem. Powstawała na terenie Grecji i we Włoszech. W 2010 roku nakręcono adaptację filmową dzieła, którą wyreżyserował Wietnamczyk Tran Anh Hung.
„Norwegian Wood” zalicza się do powieści realistycznych, których sam autor napisał niewiele. Miesza jednak elementy pochodzące z przeróżnych konwencji (kryminału, science fiction, groteski, romansu). Głównym wątkiem książki jest dorastanie oraz odkrywanie przez bohaterów nowych obszarów życia, które pozwolą im zrozumieć świat i zaznaczyć swoją indywidualność. Książka opowiada o spotkaniu chłopaka (głównego bohatera- Toru Watanabe) i dziewczyny- pięknej Naoko, których łączy śmierć wspólnego przyjaciela. Wzajemna fascynacja oraz uczucie, które z czasem łączy młodych ludzi, obciążone są tym traumatycznym wydarzeniem z ich życia. Historia rozgrywa się w Tokio, pod koniec lat sześćdziesiątych. Panuje tu atmosfera wolności- miłość, protesty studentów, muzyka oraz młodość. Bohaterowie żyją jednak jakby obok tych wszystkich spraw. Depresyjna natura dziewczyny powoduje szereg tajemniczych i niezrozumiałych zdarzeń. Podczas znajomości z Naoko Toru poznaje jeszcze jedną osobę- Midori, która ukazana została jako zwolenniczka swobody seksualnej i skrajnej niezależności. Obie kobiety stanowią ważny element życia młodzieńca i towarzyszą jego procesowi dorastania. Utwór przepełniony jest silnymi uczuciami: miłością, nienawiścią, przyjaźnią. Pojawia się tutaj także wszechobecny motyw śmierci oraz niemożności pozostania przy ludziach, których się najbardziej potrzebuje. Bohaterowie błądzą, poszukując szczęścia i bliskości.
Powieść pisana jest powolnym i harmonijnym stylem, co czyni ją interesującą i fascynującą. Układ książki jest zrozumiały, a jej rozdziały idealnie wyszczególniają elementy opowiadanej historii, tworząc wrażenie spójności i przejrzystości. Książka posiada również dużą wartość merytoryczną. Czytając, poznajemy realia życia codziennego w Japonii. Pojawiają się tu informacje o stylu życia, kulinariach, historii kulturze, oraz co najważniejsze- mentalności współczesnych Japończyków. Wielokrotnie spotkać można się ze zdaniem, że „Norwegian Wood” jest dla japońskiej młodzieży tym, czym dla amerykańskiej był słynny „Buszujący w zbożu” J. D. Salingera. Sam autor Haruki Murakami nie wypiera się czerpania z dorobku kultury zachodniej pełnymi garściami. W końcu już sam tytuł nawiązuje do tytułu piosenki amerykańskiej grupy, a czytając można dopatrzeć się w niej wielu podobieństw do twórczości min: Jorgea Luisa Borgesa czy Johna Irwinga. Na tle innych powieści o tej samej tematyce „Norwegian Wood” nie wypada skromnie, a wręcz przeciwnie- zaskakuje swym bogactwem.
Zdania krytyków na temat powieści są podzielone- jedni wróżą Murakamiemu sławę na skalę Nagrody Nobla, inni występują z oskarżeniami o płytkości i banalność prozy autora. Według mnie „Norwegian Wood” to ciekawa pozycja książkowa. należy Przede wszystkim czytelnika urzec może sama tematyka powieści, czyli młodzieńcza, trudna miłości. Następnie należy zwrócić uwagę na doskonałe ukazanie inicjacji młodego człowieka w świecie społecznym. Kolejnym wartym pochwały elementem jest wrażenie, które towarzyszy czytelnikowi podczas lektury- chęć zastanowienia się nad swoimi wyborami i nieustępująca nostalgia.
Należy również podkreślić wartości etyczne występujące w powieści (miłość, zaufanie, przywiązanie), które znane są z autopsji każdemu człowiekowi. Defektem książki jest na pewno nie sycące zakończenie, które pozostawia sprawę nierozwiązaną i podkreśla, że tak jak na początku powieści, główny bohater znajduje się „nigdzie”. Czytelnik, który zżył się z postaciami doznaje tu pewnego rodzaju zawodu. Kolejnym negatywnym elementem jest na pewno wrażenie przytłoczenia, które towarzyszy czytelnikowi podczas lektury. Nie mniej jednak, moim zdaniem, książka jest godna polecenia i liczne pozytywy zdecydowanie maskują mankamenty. Jestem poruszona historią przedstawioną w „Norwegian Wood”, wywołuje ona masę emocji i pozostawia w czytelniku głęboki ślad. Co więcej, powoduje chęć sięgnięcia po inne dzieła Murakamiego i ponownego zatopienie się w tym przedziwnym, melancholijnym świecie. Uważam tę książkę za prawdziwe dzieło i polecam ją wszystkim, chcącym zanurzyć się w literackiej przygodzie.
Marta Mróz