Szkic do portretu – Autorzy zebrani
Portret pamięci
(…) pamięć nie umiera.
W pamięci jest dusza,
a dusza jest nieśmiertelna (…)
Zofia Wiśniewska, Moja Matka
Do rąk czytelnika tafia dziś Szkic do portretu – tomik poetycki związanych nicią tożsamościową z Gnieznem artystów, należących do Koła Plastyczno-Literackiego przy Klubie Nauczyciela w Gnieźnie.
Jeśli zgodzimy się, że liryka to najbardziej emotywny rodzaj literacki, to w tymże tomiku wielokrotnie spotęguje swój wydźwięk poprzez skierowanie w artystycznej realizacji silnych emocji na konkretną osobę.
Nie znajdziemy tu zatem utworów dedykowanych skrzypowi polnemu czy końskiej musze. Dwudziestu siedmiu artystów postanowiło podzielić się z nami swoimi uczuciami, wrażliwością, emocją – skierowanymi do konkretnych, najczęściej najbliższych im osób. Nie dziwi więc, że gros z wierszy dedykowanych jest rodzinie, przyjaciołom, uczniom. Niektóre z nich napisane zostały z powodu utraty kogoś bliskiego lub pod wpływem podziwu wobec odwagi, mądrości czy dobroci ludzi niekoniecznie spotkanych w doczesnym życiu.
Szkic do portretu to zatem dawka dobrej - bo rzucającej jasne światło na miniony czas przeżyty z najbliższą sercu osobie - sentymentalnej pamięci artystów luźno związanych z Gnieznem. Lecz, pamiętajmy, że literatura rozwija się tylko z aktywnym udziałem odbiorcy. Dlatego to od nas, od naszego zaangażowania, postrzegania i wrażliwości zależy, jak potraktujemy dany utwór.
Warto na koniec nadmienić, że wszystkie wiersze pomieszczone w niniejszym tomiku zostały spisane na przestrzeni siedemdziesięciu lat! Najstarszy z nich datowany jest na wrzesień 1949 roku, a najnowszy spisany został w kwietniu 2020. I – co warte podkreślenia – tylko jeden z wierszy porusza, a w zasadzie „muska” temat pandemii. I to jest dla mnie dobrem największym, jakie wnoszę w swój świat po przeczytaniu tego tomiku wierszy. Czas pandemiczny nie zawłaszczył duszy artystów. Pomimo dojrzałego wieku i okoliczności, które tłumaczyłyby ich odseparowanie od najbliższych z powodu narastających lęków o swoje życie i zdrowie – oni nie tylko dedykują swoje wiersze dzieciom, wnukom, prawnukom – nie! Oni nie lękają się spotkań z nimi, ale i tęsknotą niczym bluszczem obrastają do tych, których ubyło im w codziennym pejzażu życia. Smak, zapach, dotyk, spojrzenie, pocałunek, gest. Tęsknota i Brak to kolejni bohaterowie Szkicu…
Autorami utworów są (w kolejności alfabetycznej): Maria Adam, Irena Choroszko, Maria Chwiałkowska-Grygiel, Ewa Czaja, Zofia Duszyńska, Izabela Filipowska, Elżbieta Gałęzewska-Krasińska, Alina Jóźwiak, Mariola Kaźmierczak, Stanisława Kiełczewska, Jadwiga Kończal, Szczepan Kropaczewski, Krystyna Kwaśniewska, Ewa Lorens-Greber, Krystyna Łuczak, Roberta Marcinkowska, Jerzy Mikołajewski, Teresa Niwczyk-Szabla, Henryk Nowakowski, Julia Pawlicka-Dekert, Czesława Rybarczyk, Elżbieta Rzepecka-Roszak, Anna Smolenko, Paweł Soroka, Krystyna Szarzyńska, Teresa Tomys oraz Zofia Wiśniewska.
Irmina Kosmala
----------------------
Szkic do portretu, Wydawnictwo Gaudentinum, Gniezno 2021.