Dobrzy i źli Szwedzi w najnowszym Pomocniku Historycznym POLITYKI

9 listopada 2022 ukaże się nowe wydanie Pomocnika Historycznego POLITYKI z serii Biografie: „Szwedzi na polskim tronie”.

W Rzeczpospolitej Obojga Narodów Wazowie to zaledwie dwa pokolenia: ojciec z synami. Rządzili 81 lat. Niewiele, jeśli porównać ich z Jagiellonami. W Szwecji dynastia sprawowała władzę co prawda 131 lat, ale jeśli zestawić ich z np. potężnymi Habsburgami austriacko-hiszpańskimi, wydają się meteorytem na dynastycznym niebie Europy. A jednak zdążyli się zaznaczyć. Zdecydowanie lepiej wypadli w Szwecji, którą modernizowali i z zapałem wypychali z peryferii ku centrum europejskich wydarzeń politycznych.

Bilans w Rzeczpospolitej nie wypada tak dobrze. Ze szwedzkiego potopu wyłoniło się państwo zdewastowane gospodarczo i demograficznie. Dramatycznie podupadł autorytet króla. I zaczęło się psucie systemu parlamentarnego: przenoszenie ciężaru prowadzenia polityki z sal sejmowych do koterii magnackich, kariera liberum veto. Ostatni z Wazów grał z arystokracją wbrew szlachcie, szukając wsparcia na dworze francuskim. Konsekwencja – wojna domowa z krwawym finałem. Stracono szansę na reformy.

Prezentujemy rodzinę Wazów toczącą ze sobą wojny. Obie linie skończyły tak samo – dobrowolną abdykacją władców. A wszystko to na tle Europy wstrząsanej militarnymi konfliktami, podzielonej religijnie - podobnie jak ta polsko-szwedzka dynastia, której część wyznawała luteranizm, a część katolicyzm.

Zapraszamy do lektury, a także do wysłuchania o podkastu pt.  „POLITYKA o historii”, w którym red. Agnieszka Krzemińska porozmawia ze znawcą tematu, profesorem Michałem A. Kopczyńskim. Rozmowa będzie dostępna od 10 listopada na polityka.pl/podkasty.