Ptasie abecadło - Dawid Jung
Autorka recenzji: Irmina Kosmala
Abecadło z dzioba spadło…
Dawid Jung, poeta, prozaik, krytyk literacki i wydawca, znów zaskakuje swoich czytelników, prezentując najnowszy tomik poetycki Ptasie abecadło. Tym razem autor zabiera nas w podróż do świata aż dwudziestu pięciu gatunków ptaków, opowiadając o nich w formie rymowanych bajek z morałem. Artysta znany ze swojego talentu do łączenia erudycji z kreatywnością, empatią i wrażliwością estetyczną, po raz kolejny udowadnia, że poezja dla dzieci (bo tak można by na pierwszy rzut oka zaklasyfikować ten zbiór) potrafi być jednocześnie mądra, zabawna i uniwersalna w swoim przekazie.
W świecie literatury dziecięcej, gdzie konkurencja jest zacięta, a jakość często bywa zmienna, pojawienie się tomiku poetyckiego Ptasie abecadło Dawida Junga to prawdziwy powiew świeżości. Przed nami książka, która od pierwszych stron urzeka nie tylko pięknem wydania, ale przede wszystkim głębią treści i niezwykłą formą, sprawiając, że każda chwila spędzona z nią to prawdziwa przyjemność. Już sam format A4, twarda obwoluta z kolorowymi ptakami oraz kunsztowne ilustracje Macieja Junga sygnalizują, że mamy do czynienia z dziełem dopracowanym w każdym szczególe. To nie jest zwykły zbiór wierszy, lecz prawdziwa artystyczna perełka, która z pewnością ozdobi każdą dziecięcą biblioteczkę. Wizualnie Ptasie abecadło to majstersztyk, który zachęca do sięgnięcia po książkę i zanurzenia się w jej barwnym świecie.
Rymowane bajki, często utrzymane w rytmicznym metrum, wpadają w ucho, dzięki czemu łatwo je zapamiętać. Wiersz o Gilu doskonale ilustruje tę lekkość i humor:
Wszędzie mieszkał kilka chwil,
Tak się chwalił mały gil,
Że był w Gnieźnie i w Krakowie,
Serocku i Częstochowie,
Że zna ulice Warszawy,
Że pije najlepsze kawy,
Że ma bursztyny z Bałtyku,
Ale zostały w przełyku,
Że pił wodę z oceanu,
Chociaż była tylko z kranu,
Że poznał gągoła zbója,
Choć odwiedzał tylko wuja,
Rozpowiadał opowieści,
Że się nawet w nosie zmieści.
Nie bierz wzoru z tego ptaszka,
Kłamstwo to nie jest igraszka.
Powyższy utwór, pełen zabawnych sprzeczności i hiperboli, od razu wywołuje uśmiech, jednocześnie subtelnie wskazując na próżność i skłonność do koloryzowania rzeczywistości. I tu właśnie tkwi głębia dzieła Dawida Junga: za fasadą żartu i ptasich perypetii kryją się uniwersalne prawdy o ludzkiej naturze. Prawdziwa magia tej pozycji tkwi zatem w jej treści. Każda z dwudziestu pięciu opowieści o ptakach to miniatura, która, choć pozornie prosta, staje się punktem wyjścia do refleksji nad ważnymi wartościami i postawami. Morały rzadko są podane wprost, nie znajdziemy zatem w tym tomiku nachalnego dydaktyzmu. Zamiast tego Jung pozwala czytelnikowi samemu odkryć przesłanie, co czyni lekturę bardziej angażującą i satysfakcjonującą. Przed nami więc kolejna wciągająca opowieść, w której zwierzęta stają się zwierciadłem odbijającym nasze własne cechy zarówno te dobre, jak i te mniej chwalebne. Autor zręcznie wykorzystuje charakterystyczne dla danego gatunku cechy, by wpleść je w fabułę i nadać im ludzki wymiar. Czytelnik z łatwością rozpoznaje w gilu chełpiącego się podróżami awanturnika, a w innych ptakach osoby zarozumiałe, próżne, leniwe, czy też inteligentne, pracowite i kreatywne. Dzięki temu, tomik staje się nie tylko zbiorem bajek o zwierzętach, ale też subtelnym studium psychologicznym ludzkich zachowań.
Kolejnym atutem Ptasiego abecadła jest jego melodyjność. Wiersze Dawida Junga są napisane w taki sposób, że ich recytowanie czy nawet śpiewanie staje się intuicyjne. To czyni je idealnym materiałem do wspólnego czytania z dziećmi, co nie tylko wzmacnia więzi, ale także rozwija ich zdolności językowe i muzyczne. Autor doskonale rozumie, jak ważna jest zabawa słowem w literaturze dla dzieci, a jego wiersze są tego doskonałym przykładem.
Dawid Jung stworzył zatem dzieło, które wykracza poza ramy zwykłego tomiku poetyckiego. Ptasie abecadło bowiem to zaproszenie do wspólnej, rodzinnej podróży po świecie, w którym nauka idzie w parze z ciekawością poznawczą oraz przyjemnością czytania, a mądrość podana jest w pięknej, przystępnej formie. To książka, która z pewnością na długo pozostanie w pamięci zarówno dzieci, jak i dorosłych, ucząc, bawiąc oraz inspirując do refleksji.
----------------------------------------------------------------
Dawid Jung, Ptasie abecadło, Wydawnictwo Zeszyty Poetyckie, Gniezno 2025.