Różne oblicza patriotyzmu

Jaki powinien być patriotyzm i czy w ogóle jest nam potrzebny? Kiedy różnorodność i wielokulturowość jest dobra, a kiedy może stać się problemem? I czy w ogóle da się na nowo zdefiniować to pojęcie, tak by nie służyło ono tylko jednej opcji politycznej?

To tylko niektóre kwestie nad którymi zastanawiali się w niedzielne popołudnie 19 września, goście debaty społeczno-politycznej „Co z tym patriotyzmem?”, zorganizowanej przez gnieźnieński klub Krytyki Politycznej. Dyskutujący, którzy wzięli udział w spotkaniu zostali zaś dobrani w pewnym sensie według „ideologicznego klucza”, gdzie znalazły się zarówno dwie osoby reprezentujące tzw. „lewą stronę”, czyli Michał Syska z Ośrodka Myśli Społecznej im. Ferdynanda Lassalle’a i Paweł Bartkowiak z klubu Krytyki Politycznej w Gnieźnie oraz dwie „po prawej”: Andrzej Rzyski ze stowarzyszenia Wiara Lecha i Ramzes Temczuk, redaktor portalu gniezno.com.pl.

Przy czym panowie starli się już w pierwszej konfrontacji przy pytaniu o sam termin naród i patriotyzm. Paweł Bartkowiak z klubu KP odwołał się do dziewiętnastowiecznego rozumienia słowa naród i ówczesnej świadomości, która dotyczyła przeważnie tzw. klas wyższych. - Pojęcie narodu i patriotyzmu zawsze było i do dziś jest sztuczne, bo idealna jedność pod tym względem nie istnieje. W końcu również w Polsce dzielimy się na regiony i „małe ojczyzny” - argumentował. - Jednak lewica też ma tradycje patriotyczne wyrażone na początku XX wieku choćby przez Polską Partię Socjalistyczną i cały ruch robotniczy walczący o prawa polskich pracowników – dodał z kolei Michał Syska. - A ja uważam, że patriotyzm nie jest sztuczny, bo nawet przez nasze lokalne, kibicowskie akcje, np. dbanie o groby poległych w Powstaniu Wielkopolskim, podtrzymujemy pamięć o wydarzeniach ważnych dla całego narodu. Sam jestem dumny z tego, że urodziłem się Polakiem – kontrargumentował Andrzej Rzyski. - Warto dodać, że w krajach skandynawskich, na które często powołują się lewicowcy, społeczeństwo bywa bardzo nacjonalistyczne gospodarczo i nawet podczas zwykłych zakupów wybiera towary „swoich” producentów – rzucił ciekawostką Ramzes Temczuk.

Co istotne, wszyscy paneliści pozytywnie wypowiedzieli się w kwestii różnorodności i wielokulturowości „małych ojczyzn”, ale jeśli chodzi o politykę imigracyjną, już pojawiły się znaczne rozbieżności. „Lewa strona” oczywiście okazała się bardziej otwarta na obcych, a „prawa” wymagałaby od imigrantów większej asymilacji i „przydatności”. Tezy te potwierdziły również dość zachowawcze opinie z sali, które sprowadzały się do twierdzenia, że jeśli obcokrajowiec pomoże Polsce, np. poprzez sukcesy sportowe lub uczciwą pracę, to może zostać w kraju, a jeśli koczuje w obozie lub swoim zamkniętym środowisku, to już niekoniecznie. Nikt jednak nie zadał sobie trudu, by odpowiedzieć na pytanie, dlaczego tak się dzieje i czy chociaż takiemu imigrantowi zostały stworzone warunki rozwoju.

Inne sprawy, które pojawiły się jeszcze pośród wielu tematów „okołopatriotycznych”, to kwestia edukacji najmłodszych, która wciąż zbyt mało uczy wspólnego działania i nie daje wzorców społeczników, czy samo „bycie patriotą” przez konkretne działania. Dla osób z prawa to będzie praca na rzecz kraju i dawanie innym zatrudnienia, a także w razie potrzeby oddanie życia za ojczyznę, a dla lewicy prócz pracy i zatrudnienia, to są także uczciwie płacone podatki. Warto dodać, że dyskusję, która trwała przeszło półtorej godziny, poprzedziła akcja, polegająca na czytaniu cytatów różnie definiujących naród i patriotyzm, przygotowana przy współpracy z Kuźnią Literacką.

                                                                                                                                         Kamila Kasprzak

Uczestnicy debaty - od lewej: Kamila Kasprzak, Paweł Bartkowiak (organizatorzy), Michał Syska, Andrzej Rzyski
i Ramzes Temczuk (goście)

Michał Syska (Ośrodek Myśli Społecznej im. Ferdynanda Lassalle’a)  i Andrzej Rzyski (stowarzyszenie Wiara Lecha)

                      Andrzej Rzyski   i   Ramzes Temczuk (redaktor portalu gniezno.com.pl)

~  ~ ~  ~  ~  ~  ~  ~  ~  ~  ~  ~  ~  ~  ~  ~  ~  ~  ~  ~  ~  ~  ~  ~  ~  ~  ~  ~  ~  ~  ~  ~  ~  ~  ~ ~  ~