Czy to Ty? - Jan Szczurek

PATRONAT MEDIALNY: KUŹNIA LITERACKA

Bilans tęsknot

Poezja
jest siłą
zdolną
ocalić człowieka

               Jan Szczurek

Z pewnością można by pokusić się o twierdzenie, że jeśli za motto książki poetyckiej posłużyła autorowi klasyczna definicja prawdy, to zebrane w tom wiersze będą nasączone duchem niniejszej wartości tak jasno sprecyzowanej przez Stagirytę. Zatem kontynuacja i wierność wartościom sięgającym starożytności – oto zadania współczesnego poety.

W świecie Jana Szczurka utkanym z metafor czas ma kształt koła. I choć lato przemija i bielą się pola niczym włosy na głowie, to przemijaniu przyświeca pewność, że powróci stare, choć w nowej postaci. Uzasadnione wobec tego zdaje się być w tytule pytanie– „Czy to Ty?”. Ile bowiem w nas nas z minionego czasu? Co jest niezmienne w świecie? Czy tylko prawda Arystotelesa potrafi oprzeć się czasowi?

Podmiot liryczny, wrażliwy obserwator świata przyrody, ludzkich przywar i namiętności, poszukuje jeszcze innych niezmiennych wartości:

Szukam sprawiedliwości
ze studentami prawa

Odnajduję w encyklopedii

Przygnębiająca konstatacja nie pozostawia złudzeń. W naszym Platońsko-Heraklitejskim świecie, gdzie wszystko jest cieniem i nic nie jest pewne, sprawiedliwości możemy dostąpić w „otulinie trumny”.

Prawdy poszukuje nie tylko człowiek, ale również otaczająca go przyroda:

W dole zakola potoku szukają prawdy,
skomplikowana tkwi w siwiźnie kory
zadumanych wiekiem platanów.
Twarze wyrażają radość
pomimo krzyczącej wokół ciszy.

Oksymoron użyty w przywołanym ostatnim wersie fragmentu „Ubogacenia” stanowi śmiałą metaforę utożsamiającą to, co semantycznie sprzeczne. Prawdę o sobie można znaleźć poza sobą, zanurzając się w świat natury, wystarczy tylko wyczuć jej tętno, wsłuchać się w ciszę.

Piękne wprowadzenie dla najnowszego tomiku Jana Szczurka poczynił Jerzy Stasiewicz: „Jesteś prawdą – kamieniem na rozstaju dróg. Na kamieniu przysiadł pątnik, strudzony drogą, podążający na Górę Świętej Anny, oddać pokłon Pani Śląska. W płomieniach i krwi widziała nienawiść sąsiedzką. Próbujesz dociec czy człowiek współczesny wyciągnął wnioski i odnalazł Dekalog (…).

W Czy to Ty ma ciekawą strukturę. Podmiot liryczny z każdym następnym utworem coraz więcej i głębiej postrzega „rzeczy kolej”. Wie, że jest tylko pielgrzymem, pragnącym wolności od „muszę” i „trzeba”. Swój poetycki tryptyk pointuje w najcenniejszy dla nas sposób: JESTEŚ PRAWDĄ.

                                                            Irmina Kosmala